متخصصان دیجیتال مارکتینگ میدانند که بینش مشتری، استفاده از دادههای تحلیلی و بهینهسازی فعالیتهای بازاریابی حتی از مرحله اصلی مارکتینگ هم مهمتر است. به همین دلیل در بخش مقالات آموزشی کالج، بخش زیادی از مطالب را به این مرحله از دیجیتالمارکتینگ اختصاص میدهیم. در مقاله آموزشی هفته گذشته، به دو شاخص آماری مهم برای بهینهسازی عملکرد وبسایتها یعنی نرخ خروج و نرخ پرش کاربران پرداختیم. در مقاله آموزشی این هفته، به معرفی شاخصهای مهم آماری برای اپلیکیشنها میپردازیم و تازهترین آمارهای جهانی منتشر شده در مورد این شاخصها را بررسی میکنیم. در آخر، ابزارهای تحلیلی اپلیکیشن برای تحقیق این شاخصها را معرفی میکنیم.
در نگاه اول، مهمترین شاخصها برای هر اپلیکیشن، تعداد کاربران و میزان درآمد تولیدی هستند؛ پارامترهایی که دو سر یک طیف برای سنجش موفقیت اپلیکیشن قرار میگیرند و همین باعث کمرنگ شدن شاخصهای میانی مهم دیگر در نظر سازندگان اپلیکیشنها میشود. این مقاله را با معرفی شاخصهای این طیف آغاز میکنیم:
شاخص های مهم برای هر اپلیکیشن
۱- تعداد نصب اپلیکیشن
تعداد دانلودهای یک اپلیکیشن، بیانگر تعداد دفعات دانلود و نصب آن بر روی گوشیهای هوشمند کاربران مختلف، و در واقع، اولین نشان از عمکرد اپلیکیشن شما است. پایین بودن تعداد دانلودهای اپلیکیشن به معنای وجود مشکل در فرآیند بازاریابی است. این مشکل میتواند در مورد ASO (بهینهسازی صفحه اپلیکیشن در مارکت) و یا شیوههای UA (جذب کاربر جدید برای اپلیکیشن) باشد. پس از مشخص شدن مشکل اصلی، میتوانید از طریق ایجاد یک صفحه فرود و یا بهینهسازی صفحه اپلیکیشن در مارکت و در نتیجه بیشتر دیده شدن توسط کاربران، تعداد دانلودهای خود را افزایش دهید.
- ۲- کاربرهای فعال اپلیکیشن
شاخص کاربران فعال یک اپلیکیشن با تعداد دانلودهای آن تفاوت دارد. این شاخص تعداد کاربرانی که پس از دانلود اپلیکیشن شما از آن استفاده میکنند را نشان میدهد و این دسته از کاربران را از کاربرانی که بعد از دانلود اپلیکیشن از آن استفاده نمیکنند، متمایز میکند. اساس ابزارهای مختلف برای تعریف کاربر فعال، استفاده از مفهوم نشست (Session) است. از آنجایی که ابزارهای آماری مختلف، تعاریف متفاوتی از یک نشست کاربر در اپلیکیشن دارند، تعاریف آنها از کاربر فعال هم متفاوت است. برای مثال، Google Analytics یک نشست کاربر را از زمانی در نظر میگیرد که کاربر بعد از حداقل نیم ساعت غیرفعال بودن، وارد اپلیکیشن شود و از آن استفاده کند. این ابزار تحلیلی، یک کاربر فعال را کاربری میداند که یک نشست را آغاز میکند.
کاربران فعال بر اساس زمان مراجعه به اپلیکیشن به دو دسته کاربران فعال روزانه (Daily Active User) و ماهانه (Monthly Active User) تقسیم میشوند. یک DAU، کاربری است که در روز حداقل یک نشست در اپلیکیشن داشته باشد و در واقع شاخص DAU مهمترین کاربران شما را نشان میدهد. یک MAU، کاربری است که در ماه حداقل یک نشست در اپلیکیشن داشته باشد. برای بهینهسازی شاخصهای اپلیکیشن توجه به هر دو دسته از کاربران فعال مهم و حیاتی است.
شما میتوانید با تقسیم DAU بر MAU نرخ وابستگی به اپلیکیشن (Stickiness Ratio) را محاسبه کنید. در واقع مدیریت نرخ وابستگی به اپلیکیشن به شما این شانس را میدهد که یک MAU را به DAU تبدیل کند. برای افزایش این نرخ، برای کاربرانی که اپلیکیشن شما را دانلود و در آن ثبت نام کردهاند، نوتیفیکیشن بفرستید تا آنها را به اپلیکیشن خود بازگردانید. همچنین شما میتوانید با ارائه بهروزرسانیهای مداوم، انگیزه کاربرانتان را برای بازگشت و استفاده از اپلیکیشن افزایش دهید.
۳- میانگین زمان بازدید و تعداد صفحات در هر بازدید
شاخص میانگین زمان بازدید اپلیکیشن نشاندهنده میانگین مدت زمان نشستهای کاربرانتان است و شاخص نمایشهای صفحه در هر بازدید، تعداد صفحات اپلیکیشن شما که یک کاربر در یک نشست تماشا کرده است را مشخص میکند. درواقع این دو شاخص نگاهی اجمالی به چگونگی ارتباط کاربران فعال با اپلیکیشن شما دارند. به طور کلی آن دسته از کاربران اپلیکشین شما که زمان بیشتری در حال استفاده از آن باشند و در هر بازدید تعداد صفحات بیشتری از اپلیکشین را نیز مشاهده کنند، کاربران مهمتری هستند. اگر تعداد کاربران فعال روزانه (DAU) شما زیاد باشد اما تعداد نمایش صفحه در هر بازدید کمتر از تعداد صفحه لازم برای رسیدن به مرحله پرداخت باشد، اپلیکیشن شما درآمدزا نخواهد بود.
در کالج تپسل بخوانید! محتوای ویروسی و نکات کلیدی در تولید آن
اگر ابزارهای تحلیلی حاکی از پایین بودن میانگین زمان بازدید کاربران هستند، یک بار دیگر به روند جذب کاربر در هر مرحله از اپلیکیشن نگاه کنید و از خودتان بپرسید چه چیزی میتواند آنها را کمی بیشتر در اپلیکیشن شما حفظ کند؟
۴- مدت زمان بین دو نشست در یک اپلیکیشن
شاخص مدت زمان بین دو نشست در یک اپلیکیشن نشان میدهد که کاربران چقدر به اپلیکیشن شما مراجعه میکنند. این شاخص یک راه دیگر برای تعیین میزان درگیری کاربران با اپلیکیشن شما است. شما برای کاهش این شاخص باید استفاده از اپلیکیشن خود را به یک کار روزمره برای کاربرانتان تبدیل کنید. باید برای آنها حداقل یک دلیل قانعکننده برای مراجعه روزانه به اپلیکیشن خود بیاورید. همانطور که قبلا هم گفتیم استفاده از نوتیفیکیشن میتواند تمایل کاربران برای بازگشت به اپلیکیشن شما را افزایش دهد. شما میتوانید پیشنهادها، بهروزرسانی و ویژگیهای جدید اپلیکیشن خود را با ارسال ایمیل به کاربرانتان اعلام کنید و آنها را به استفاده مجدد از اپلیکیشن خود ترغیب کنید.
یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش مدت زمان بین دو نشست، خلق یک عادت رفتاری برای کاربران است که با نظم مشخصی از اپلیکیشن شما استفاده کنند. مدل Hook، با بررسی رفتار انسان و کمک گرفتن از علم روانشناسی، روشی برای خلق این عادت رفتاری ارائه داده است.
این مطلب را هم بخوانید: کسب درآمد از اپلیکیشن مدل Hook
۵- نرخ بازگشت به اپلیکیشن
شاخص بازگشت به اپلیکیشن نمایانگر تعداد کاربرانی است که بعد از اولین بازدید از اپلیکیشن، مجددا به آن مراجعه کردهاند.
براساس تحقیقات سال ۲۰۱۵ Localytics، به طور میانگین ۴۲% از کاربران در ماه اول پس از دانلود یک اپلیکیشن، حداقل یکبار به آن مراجعه میکنند. این تعداد در ماه دوم به ۲۹% درصد کاربران و در ماه سوم به ۲۵% کاربران کاهش مییابد. البته نوع اپلیکیشن و کاربری آن در این شاخص موثر است. نمودار زیر نرخ بازگشت به اپلیکیشنهای مختلف را درماه اول، دوم و سوم نشان میدهد.
ابزارهای دیجیتال مارکتینگ را در کالج تپسل بیشتر بشناسید!
نرخ بازگشت روزانه نیز بر اثر گذشت زمان کمتر میشود. بر اساس تحقیقات Appboy، که در سال ۲۰۱۶ صورت گرفته است، کمتر از ۲۵% کاربران روز بعد از دانلود یک اپلیکیشن به آن مراجعه میکنند که این درصد در روزهای بعد کمتر میشود.
برای تشخیص این موضوع که چرا کاربران اپلیکیشن شما به آن مراجعه نمیکنند، نرخ بازگشت اپلیکیشن خود را در طی روز، هفته و ماه اندازه بگیرید و با تحلیل نتایج بهدست آمده، نقاط ضعف و قوت آن را پیدا کنید. بهترین راه برای داشتن یک نرخ بازگشت مناسب برای اپلیکیشن خود، ایجاد یک ارزش واقعی برای کاربر است که او را مجددا به اپلیکیشن جذب کند؛ این ارزش میتواند محیطی سرگرمکننده یا رفع یک نیاز روزمره باشد.
۶- نرخ ریزش یک اپلیکیشن
شاخص ریزش یک اپلیکیشن، آن دسته از افرادی که دیگر از اپلیکیشن شما استفاده نمیکنند را مشخص میکند. اهمیت بررسی این شاخص در مورد کاربرانی که زمانی نرخ بازگشت و پرداخت بالا داشتهاند، دوچندان میشود. هرچند نرخ ریزش وابسته به نوع اپلیکیشن است، ولی Localytics یک آمار از متوسط نرخ ریزش تمام اپلیکیشنها در سال ۲۰۱۵ منتشر کرده است که در نمودار زیر آمده است. همانطور که میبینید در یک ماه اول بیش از نیمی از کاربران یک اپلیکیشن ریزش دارند و در انتهای ماه سوم، فقط یکچهارم کاربرانی که آنها را با زحمت جذب کردهاید، هنوز کاربر اپلیکیشن شما باقی میمانند.
اگر تعداد زیادی از کاربران پس از نصب اپلیکیشن دیگر به آن مراجعه نکنند، هشداری جدی در میان است. وجود اشکال فنی در اپلیکیشن یکی از رایجترین و مهمترین علل نرخ ریزش بالا است. همچنین اگر تبلیغات و فعالیتهای UA شما متناسب با اپلیکیشن نباشند و آن را به درستی معرفی کنند، جذب کاربران نامرتبط در درازمدت نرخ ریزش اپلیکیشن را افزایش خواهد داد.
در کالج تپسل بخوانید! اینفوگرافیک رفتار کاربران اپلیکیشن ها و نکاتی جالب برای بهبود تجربه کاربری
اگر کاربران بعد از چند بار استفاده از اپلیکیشن شما، استفاده از آن را رها کنند، احتمالا نتوانستهاید ارزش واقعی مد نظر آنها را با کیفیت مطلوبشان به آنها ارائه کنید. برخی از ابزارهای تحلیلی به شما کمک میکنند احتمال ریزش کاربر را حدس بزنید. این کار به شما کمک میکند با ارسال پیام خصوصی یا راهکارهای خلاقانه دیگر، آنها را برای استفاده مجدد از اپلیکیشن متقاعد کنید.
ابزارهای تحلیلی اپلیکیشن
بهطور کلی برای بررسی آمار یک اپلیکیشن دو دسته ابزار کلی وجود دارد: ابزارهای Analytics و Attribution. بهطور معمول ابزارهای Analytics به پیگیری و گزارش اتفاقات درون اپلیکیشن (In-App Analytics) اعم از کاربران جذب شده بدون تبلیغات، طول عمر کاربران، نرخ بازگشت ایشان، میزان خرج آنها در اپلیکیشن، دستهبندی آنها براساس دموگرافیها، ارسال نوتیفیکیشن و پیام داخل اپلیکیشن و … میپردازند. در مقابل، ابزارهای Attribution برای سنجش میزان بهینگی کمپینهای تبلیغاتی و فعالیتهای کاربران جذب شده از طریق تبلیغات CPI و … مورد استفاده قرار میگیرند و البته بسیاری از آنها خدمات دیگری هم اضافه بر موارد ذکر شده به مشتریان خود معرفی میکنند. برای مثال بسیاری از ابزارهای Attribution خدماتی را برای اندازهگیری تاثیر App Store Optimization و … هم در لیست خدمات خود نام میبرند. قبلا در این مقاله کالج، ابزارهای Attribution را معرفی کردیم و حال به معرفی ابزارهای Analytics میپردازیم:
پارامترهای مهم در انتخاب ابزارهای تحلیلی اپلیکیشن
تعرفههای ابزارها
ابتدا نیازهای آماری اپلیکیشن خود را به خوبی بشناسید. بسیاری از سرویسها معیارها و شاخصها و دادههای فراوانی را در اختیار شما قرار میدهند که ممکن است تحلیل آنها برای اپلیکیشن شما یک ضرورت نباشد. اگر نیازها را بشناسید میتوانید در مدلهای قیمتی مختلف، ابزاری را انتخاب کنید که لیست ویژگیهایش مطابق نیاز شماست و برای ویژگیهای اضافه ملزم به پرداخت هزینه مازاد نشوید.
ویژگیهای اصلی ابزارهای تحلیلی
بعضی ابزارها یک ویژگی اصلی را به عنوان مزیت رقابتی و تخصص خود ارائه میدهند، مثل آزمون A/B، پوش نوتیفیکیشن و یا برخی اتفاقات مهم در بازیها. اگرچه ویژگیهای ضروری و مهم توسط اکثر ابزارها ارائه میشوند اما ممکن است تخصص ارائه ویژگی مورد نظر شما در انحصار یکی از شرکتها باشد.
حجم SDK و پشتیبانی فنی
ابزار انتخابی شما باید مستندات و پشتیبانی مطلوبی را برایتان فراهم کند. اگر بین چند گزینه مشابه مردد هستید، به میزان دشواری پیادهسازی SDKها و حجمی که آنها به اپلیکیشنتان اضافه میکنند توجه کنید و براین اساس تصمیم نهایی را بگیرید.
معرفی ابزارهای آنالیز اپلیکیشن های موبایل
ابزار Localytics
تعرفهها: آنلاین ذکر نشده
پلتفرمها: iOS, Android, Windows Mobile, BlackBerry, HTML 5
مزایا: دوره تست رایگان، رایگان تا سقف ۱۰ هزار کاربر فعال ماهانه، اندازهگیری LTV، دموی زنده، دارای API، امکان تست A/B، اختصاص یک مدیر کمپین به هر حساب، آنالیتیکس Real-time، پنل نوتیفیکیشن و in-app massaging
معایب: برای خروجی، آمارها را تنها در دو فرمت PDF و CSV تحویل میدهد.
ابزار MixPanel
تعرفهها: متغیر از حالت رایگان تا ۹۹۹ دلار در ماه
پلتفرمها: iOS, Android
مزایا: امکان تست A/B، پشتیبانی چند زبانه، رابط کاربری ساده برای نمایش دادههای اپلیکیشن، ابزار آنالیتیکس گروهی (True Cohort Analysis)
معایب: دموی زنده ندارد، داشبورد آن قابل شخصیسازی نیست، پیادهسازی آن به تخصص فنی نیاز دارد.
GameAnalytics
تعرفهها: رایگان
پلتفرمها: Unity for iOS, Android, Flash, Windows, Web GL
مزایا: رایگان، اندازهگیری شاخصهای مختص بازیها، داشبورد قابلیت شخصیسازی دارد، قابلیت پیشتنظیمی (Pre-configure) برای eventهای یونیتی
Google Analytics
مدل قیمتی: رایگان
مزایا: به تازگی و در ورژن بتا امکان اندازهگیری پارامترهای جدید مثل LTV اضافه شده است.
معایب: بسیاری از ویژگیهای منحصر به فرد سرویسهای دیگر را ندارد.